Eerste slaaf van Nederland voor zevende keer herdacht

Sinds 2010 wordt er op de laatste woensdag van de maand juni een herdenkingsceremonie gehouden op de Portugees-Joodse begraafplaats Beth Haim In Ouderkerk aan de Amstel: De Dag van Elieser.

door Robbert Bianchi

Elieser was een slaaf. Hij kwam in 1610 naar Nederland en overleed in 1629. In 2002 werd zijn graf gevonden op de Portugees-Joodse Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel. Voor organisator Perez Jong Loy was de vondst een openbaring. “Dat was heel belangrijk voor mij, want ik besefte dat hij minstens moest hebben meegemaakt wat ik heb doorstaan.”

Volgens Perez moet Elieser zich hier in 1610 wanhopig hebben gevoeld. “De pijn om hier in rond te moeten lopen in een totaal witte wereld en niet te weten ook aan welke kant jouw huis ook ligt, dat is onvoorstelbaar gewoon.”

Perez identificeert zich met Elieser vanwege het enorme gevecht dat Elieser moet hebben gehad om zich hier staande te houden. Daar had Perez ook last van toen hij als 7-jarig jochie in 1962 vanuit Suriname in Nederland aankwam. “Als nieuweling in de buurt kreeg ik hele volksstammen achter me aan, die me uitjoelden en me wilden testen op mijn fysieke weerbaarheid.”

Toen het graf van Elieser gevonden werd besloot Perez om jaarlijks ‘De dag van Elieser’ bij het graf te organiseren. En inmiddels wordt deze herdenking voor de zevende keer gehouden. “We willen de herinnering aan het slavernijverleden levend houden. Hij is voor zover we weten de eerste tot slaaf gemaakte hier in Nederland.”

Bewijs
Elieser is de enige niet anonieme slaaf die op de begraafplaats ligt. Volgens Perez is hij het gezicht van de naar schatting 40 andere slaven die op en rond de begraafplaats begraven liggen. “Zij zijn het bewijs dat Nederland slavernij heeft gehad, maar het betekent ook dat hier al 400 jaar Afrikaanse mensen leven en bijdragen aan de economie.”

Voor Perez is het belangrijk dat de regering haar excuus aanbiedt voor het slavernijverleden. “De erkenning zou een heleboel van het zeer en onbegrip weghalen. Maar daar wil men nog steeds niet aan, terwijl het onvermijdelijk is”, aldus een vastbesloten Perez Jong Loy.