AMSTELVEEN – De ‘kleine sjoel’ aan de Randwijcklaan 13 is definitief aangewezen als gemeentelijk monument zodat het pand dat bol staat van de lokale historie kan worden behouden voor de toekomst. Na de zomer spreekt de gemeente samen met betrokkenen over een nieuwe invulling van het gebouw.
In de oorlogsjaren kregen Joodse kinderen die op andere scholen niet meer welkom waren les in de ‘kleine sjoel’. De gemeente Amstelveen werd vorig jaar door omwonenden gewaarschuwd dat deze voormalige synagoge op het punt stond om gesloopt te worden in ruil voor nieuwbouw. Volgens wethouder Herbert Raat (Welstand en Monumenten) mag dit stukje Amstelveense geschiedenis echter nooit verloren gaan. “Door de inzet van omwonenden verenigd in de Sjoelgroep en in het bijzonder Wim Born, Yuri Colman, Mart Benders en andere betrokken Amstelveners, én de medewerking van de voormalige eigenaren, hebben we de sjoel kunnen behouden,†zegt de wethouder. “Het hele college van B&W en de hele gemeenteraad zijn het erover eens: Het gebouw is van grote cultuurhistorische waarde. Een waarde die niet uit te drukken is in geld.†De gemeente moest voor het pand één miljoen euro neerleggen.
Randwijcklaan 13 is nu klaar voor een nieuwe toekomst. De gemeente kiest er bewust voor om het gebouw te laten staan en niet te demonteren of ergens anders te herplaatsen. Door het te laten staan in de buurt waar het thuishoort, wordt zowel de cultuurhistorische als de architectuurhistorische waarde behouden. Het gebouw uit 1932 is ontworpen door architect Philip Warners volgens de bouwstijl van de Amsterdamse School. In de beginjaren is het gebruikt als wijklokaal van de Nederduits hervormde gemeente. In 1938 werd het ingewijd als synagoge en gebruikt voor onderwijs aan Joodse leerlingen. Later in de oorlog haalden de Joodse Amstelveners hier hun Joodse ster op.
Er wordt nu gezocht naar een invulling die passend is bij de historie, locatie en mogelijkheden. Na de zomer spreekt de gemeente hierover verder met betrokken erfgoedorganisaties en -verenigingen en de Sjoelgroep. “Belangrijk uitgangspunt is dat de invulling ook een educatief karakter krijgt, zodat we deze historie kunnen overdragen aan onze kinderen en kleinkinderen,†benadrukt Raat. “Wat mij betreft wordt het onderdeel van een breder programma over onze geschiedenis en in het bijzonder de oorlogsgeschiedenis.â€
Het gebouw is geopend voor publiek tijdens de Open Monumentendagen op 8 en 9 september.