Zullen kinderen ooit nog plezier aan lezen beleven? Bibliotheek Amstelland ziet het optimistisch in

Vroeger was alles beter, zeggen we allemaal wel eens. Hierover zijn de meningen verdeeld, maar als we het hebben over de leesvaardigheid onder jongeren was het vroeger inderdaad beter. Vorige week woensdag 30 september ging de Kinderboekenweek van start en wordt er extra aandacht besteed aan de stimulering van leesvaardigheid onder jongeren. Ook de Bibliotheek Amstelland in Amstelveen zet zich hier enthousiast voor in. Zullen jongeren weer plezier krijgen in lezen?

Een oorzaak van de daling in interesse in lezen onder jongeren is het verbrede media-aanbod. Vergeleken met vroeger is een boek niet meer de enige manier om in een ‘andere wereld’ te stappen. Het immense aanbod op Netflix en Youtube is voor kinderen vaak aantrekkelijker om in die ‘andere wereld’ te stappen, ze verkiezen een serie boven een literair boek.

Welverdiend succes
Waar in 2013 jongeren rond de 23 minuten per dag lazen, is dit is in het laatste onderzoek van leesmonitor gedaald naar veertien minuten. “Leesplezier is geen vak op school, maar plezier in lezen is wél enorm belangrijk om de interesse in lezen te bevorderen”. Dit vertelt Connie Fransen van Bibliotheek Amstelland. Ook zij merken de enorme daling in interesse in lezen onder jongeren. Om de leesvaardigheid te stimuleren is de bibliotheek verschillende initiatieven begonnen. Met verschillende basisscholen in Uithoorn, Aalsmeer en Amstelveen hebben ze een langdurige samenwerking waar ze leerkrachten adviseren hoe je de leesvaardigheid bevordert. “Ook staan we voor de klas om boekentips aan leerlingen te geven en zorgen we ervoor dat er een schoolbibliotheek aanwezig is zodat de kinderen altijd toegang hebben tot mooie boeken”, verteld Connie Fransen. Dit verloopt met welverdiend succes. “De samenwerking met scholen verloopt succesvol en aan de cijfers zien we dat de leesvaardigheid weer toeneemt”. Ook hebben we op onze locaties Maakplaatsen. Dit zijn plekken waar we met LEGO en robots het leesplezier van jongeren proberen te bevorderen. “Er is namelijk altijd wel een mooie manier om het leesplezier te stimuleren”.

Stimuleren
De Kinderboekweek is een extra aanleiding om het lezen onder jongeren te stimuleren. Hier doet bibliotheek Amstelland enthousiast aan mee. Schrijver en illustrator Annet Schaap trapte woensdag 30 september de kinderenboekenweek af en gaf samen met muzikant Fredrike de Winter een voorstelling over haar boek Lampje. “Een prachtig boek, en niet alleen voor kinderen”, vertelt Hiske Deinema van de Bibliotheek Amstelland in Amstelveen. “Wanneer ik aanwezig ben bij een voorstellingen merk ik hoe leuk de kinderen de verhalen vinden en na de show naar de boekenkast lopen om het boek te lenen”. De bibliotheek Amstelland heeft een brede programmering tijdens de Kinderboekenweek. Volgende week is er in de bibliotheek in Aalsmeer de voorstelling De ridder. “Ook voor de ouders is het goed om te zien dat hun kind plezier beleefd aan verhalen in boeken. Hopelijk is dit een start in de goede richting”.

Connie Fransen die een voorleesvoorstelling doet tijdens het Internationale voorleesfestival | Beeld Naomi Heidinga

Voorlezen
De uitkomsten van PISA, het internationale onderzoek naar de leesvaardigheid van 15-jarigen uit 2018 zijn zorgwekkend. Nederlandse leerlingen scoren lager dan alle voorgaande jaren. Naast scholen en bibliotheken is het daarom enorm belangrijk dat ook vanuit thuis het lezen wordt gestimuleerd. “Breng als ouder je kind al van jongs af aan in contact met boeken”, vertelt Connie Fransen. “Wanneer dit niet gebeurt en je thuis nooit word voorgelezen, is het lastig om deze taalachterstand op school meteen in te halen”. Een taalachterstand op de basisschool is een zeer zorgelijke ontwikkeling, want hierdoor daalt de kans op werk of een vervolgopleiding.

Bibliotheek Amstelland stimuleert het voorlezen aan de hand van een samenwerking met de Gemeente. Met het project Boekstart stimuleren ze ouders met baby’s om voor te lezen. “Op deze manier proberen we aan te duiden hoe belangrijk het is om als ouder voor te lezen aan je kinderen om taalachterstand te voorkomen”, verteld Fransen. “Voorlezen is echt de sleutel. En vooral niet stoppen met voorlezen als het kind zelf leert lezen. Blijf voorlezen, dat is belangrijk.”

De grote hamvraag: zullen jongeren weer interesse en plezier in lezen krijgen?
Connie Fransen is optimistisch: “we moeten een lange adem hebben, maar met de grote aanpak van bibliotheken, scholen, de leerkrachten èn de ouders – moet het zeker lukken. Laten we onthouden dat niet ieder kind literatuur hoeft te lezen. Stripboeken, avontuurboeken en informatieve boeken zijn óók boeken”.

Krachten bundelen
Misschien moeten we in onze maatschappij juist profiteren van het verbrede media-aanbod en de technologische ontwikkelingen. Kinderen hoeven niet alleen maar plezier te beleven aan papieren boeken. Er zijn e-books, luisterboeken en projecten waar literatuur samen wordt gebracht met online media. Bundel de krachten. Zet nieuwe ontwikkelingen juist in om de leesvaardigheid onder jongeren te stimuleren, en wie weet zullen de jongeren in de toekomst een prachtig, geschreven boek verkiezen boven een Netflix-serie.

Bron: leesmonitor.nu, PISA-2018 | Beeld Ben White