“Wat vindt u eigenlijk van de verbreding van de A9?” Haar ogen keken me onverwacht fel aan. Ik verwachtte dat ze iets ging zeggen, maar in plaats daarvan nam ze een slok van haar koffie en keek ze naar haar handen. Toen haar blik de mijne weer vond, leek ze een beetje van slag te zijn. Ik begreep het niet. Had ik iets verkeerds gevraagd?
Ik was op bezoek bij mijn buurvrouw. Ze was die dag 94 jaar geworden. Haar voordeur was door haar kleinkinderen versierd met tientallen ballonnen, en haar hele woonkamer stond vol met bloemen. Wij schelen meer dan een halve eeuw, maar zoveel bloemen krijg ik nooit op mijn verjaardag! Behalve haar dochter en haar zoon, waren er vier vrienden van dezelfde leeftijd. Allemaal nog gezond en mobiel en helemaal bij de tijd.
“De A9â€, zei ze. “Wat vind ik daarvan…†Haar broze handen balden zich tot vuisten in haar schoot. “Als ik jonger was geweest, had ik van me laten horen. Die mooie huizen. Ik weet nog precies wie er woonden…” Haar vrienden knikten meewarig. Ik had een gevoelige snaar geraakt.
Mijn buurvrouw woont al 85 jaar in het Oude Dorp. Haar vader was kolenboer in de Middeldorpstraat. Toen ze 11 jaar was en ze net als haar vriendinnen naar de MULO wilde, vond haar vader dat niet nodig. Een vervolgopleiding was weggelegd voor de ‘witte boorden’ – niet voor haar. Als de dag van gisteren herinnert ze zich dat moment. Het was het einde van haar jeugd. Ze moest werken in de zaak, en haar moeder helpen met het huishouden. En toen begon de oorlog. “Een zwart gat is het”, zei ze, en ze maakte met haar handen het gebaar van een cirkel.
Die vreselijke oorlog, had gelukkig het leven van haar liefde gespaard. Hij was de zoon van de schoenmaker, die woonde in het huis waar ik nu woon. Hij was gedeporteerd en moest balletschoenen naaien voor ballerina’s die dansten voor de nazi’s. Tegen het einde van de oorlog lapte zijn moeder de ramen. Hij kwam terug, ze voelde het. Mijn buurvrouw hielp mee, en hoopte vurig dat ze gelijk had. De uitgemergelde jongeman die inderdaad terugkeerde met de laatste trein uit Duitsland, zou de vader van haar kinderen worden. “Hij was zo dunâ€, en haar ogen dwaalden af naar een zilver omlijstte foto van een vriendelijk ogende man op het dressoir.
Haar dochter kneep in haar hand. De buurvrouw keek mij aan. “Voor Amstelveen betekende de A9 een grote stap voorwaarts. Ik weet het nog precies. We hoorden er bij. We konden op dezelfde weg naar Alkmaar rijden. Maar nu verdwijnt de Middeldorpstraat. De helft van mijn straat wordt gesloopt. Hoe kan ik daar blij mee zijn?â€
Het gesprek werd verstoord door een hond die een kopje koffie omstootte. De buurvrouw lachte, haar dochter ruimde het op. De A9 kwam gelukkig niet meer ter sprake.
Leonie Ruiter, foto: serc.nl